Bệnh Ung thư Tuyến tiền liệt ở nam giới

Bệnh ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới hiện nay khá phổ biến. Thường gặp ở nam giới lớn tuổi. Bệnh này nếu được phát hiện sớm và điều trị tích cực thì hoàn toàn có thể chữa khỏi…

Tuyến tiền liệt là một tuyến quan trọng của hệ niệu sinh dục nam giới, không thành đôi, có hình trụ, hình dáng bên ngoài giống như hạt dẻ, nặng khoảng 20g, nằm ở dưới cổ bàng quang, bao quanh phần tuyến tiền liệt niệu đạo.

Nguyên nhân

Nguyên nhân gây ung thư (UT) tuyến tiền liệt (TTL) ở nam giới còn chưa được biết rõ nhưng qua một số bằng chứng về dịch tễ học người ta thấy ung thư tiền liệt tuyến (UTTLT) có liên quan tới chế độ ăn và gen. Nguy cơ mắc UTTTL tăng lên cùng với hàm lượng chất béo trong chế độ ăn. Người có cha hoặc anh em ruột mắc UTTTL có nguy cơ mắc bệnh này cao gấp 2 – 4 lần so với người thường. Bệnh hay gặp ở người sau 50 tuổi.

Triệu chứng

– Ở giai đoạn sớm: Các triệu chứng biểu hiện sự xâm lấn hoặc chèn ép gây cản trở đường dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài như tiểu khó, tiểu nhiều lần, tiểu không hết nước tiểu, tiểu ban đêm, đôi khi bí đái và đái máu.

– Giai đoạn lan tràn tại chỗ: Bí đái là triệu chứng thường gặp nhất, có thể kèm theo các triệu chứng khác như đái máu, nhiễm trùng tiết niệu thứ phát, u xâm lấn rộng gây chèn ép trực tràng hoặc cương đau dương vật.

– Giai đoạn muộn: Ngoài các triệu chứng tại chỗ, các triệu chứng di căn có thể biểu hiện rầm rộ hoặc âm thầm qua các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh nhờ gợi ý của tăng chất chỉ điểm u PSA. Di căn xương (đau xương, gãy xương bệnh lý…); các hội chứng về thần kinh do u di căn đốt sống gây chèn ép tủy sống (yếu liệt hai chi dưới, liệt nửa người…); muộn hơn có thể gặp di căn não, phổi, gan, dạ dày, tuyến thượng thận, ống tiêu húa; hội chứng thiếu máu, đông máu nội mạch rải rác.

Các phương pháp xét nghiệm phát hiện bệnh ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới

– Siêu âm nội trực tràng: Có vai trò quan trọng đánh giá giai đoạn và hướng dẫn sinh thiết khối u qua thành trực tràng một cách chính xác. Gần đây siêu âm Doppler nội trực tràng được áp dụng cho phép đánh giá rõ hơn sự lan tràn của khối u và các mạch máu lân cận.

– Chụp cắt lớp vi tính (CT): Chụp cắt lớp vùng tiểu khung có giá trị xác định mức độ xâm lấn xung quanh của khối u, di căn hạch chậu.

– Chụp cộng hưởng từ hạt nhân (MRI): Có giá trị đánh giá mức độ xâm lấn của khối u vào tổ chức xung quanh và hạch vùng, với kỹ thuật MRI nội trực tràng cho phép đánh giá kích thước u chính xác hơn.

– Chụp PET (Positron Emission Tomography): Là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng các chất gắn đồng vị phóng xạ và mới được đưa vào áp dụng tại một số trung tâm lớn.

– Sinh thiết: Sinh thiết kim đường tầng sinh môn hoặc qua thành trực tràng có hoặc không có hướng dẫn của siêu âm có giá trị chẩn đoán mô bệnh học chính xác.

– Xạ hình xương: Đánh giá tình trạng di căn xương chính xác hơn chụp X quang thông thường.

Một số xét nghiệm khác đánh giá tình trạng lan tràn của bệnh như siêu âm ổ bụng, X quang phổi, đánh giá chức năng gan, thận, hệ tạo huyết.

 Các giai đoạn ung thư tuyến tiền liệt

– Giai đoạn I. Không phát hiện ra ung thư khi thăm trực tràng. Có thể tình cờ phát hiện ra khi tiến hành phẫu thuật vì lý do khác, thường là phẫu thuật để điều trị phì đại lành tính tuyến tiền liệt. Không có bằng chứng cho thấy ung thư đã lan ra ngoài tuyến tiền liệt.

– Giai đoạn II. Khối u đã lan tỏa nhiều hơn trong mô tuyến tiền liệt, có thể phát hiện ra khi thăm trực tràng, cũng có thể phát hiện ra khi tiến hành sinh thiết do nồng độ PSA cao. Không có bằng chứng cho thấy ung thư đã lan ra ngoài tuyến tiền liệt

– Giai đoạn III. Ung thư đã lan ra ngoài tuyến tiền liệt tới các mô lân cận.

– Giai đoạn IV. Ung thư đã lan vào hạch và các bộ phận khác của cơ thể.

Điều trị

Đối với bệnh nhân dưới 60 tuổi giai đoạn T1a có thể không điều trị chỉ cần theo dõi chặt chẽ. Các trường hợp còn lại ở giai đoạn cũ khu trú tại tuyến tiền liệt (T1b,1c, 2), phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt triệt để và xạ trị liều cao có hiệu quả như nhau. Theo dõi đơn thuần có thể áp dụng cho các trường hợp độ mô bệnh học thấp, u khu trú tại Tuyến tiền liệt.

Giai đoạn III của bệnh thường được điều trị bằng xạ trị. Bệnh nhân tuổi cao, tình trạng sức khỏe chung không được tốt có thể không cần áp dụng phương pháp điều trị gỡ do tiến triển tự nhiên của bệnh thường chậm.

Bệnh nhân giai đoạn muộn đã có di căn thường được điều trị ban đầu bằng nội tiết có thể kèm theo hoặc không kèm theo xạ trị. Các trường hợp di căn nhưng chưa có triệu chứng lâm sàng có thể chờ tới khi có triệu chứng lâm sàng mới tiến hành điều trị.

Các phương pháp hỗ trợ điều trị

Hiện nay, có rất nhiều phương pháp hỗ trợ điều trị từ thực phẩm bổ sung tới thảo dược. Rất nhiều người bệnh ung thư tuyến tiền liệt có thể sống cuộc sống bình thường trong nhiều năm nếu được điều trị và chăm sóc tốt.

Fucoidan

Fucoidan là chất có trong một số loại rong biển Nhật như rong Mozuku (Cladosiphon okamuranus) và Mekabu (Undaria pinnatifida) có tác dụng ức chế tế bào ung thư. Ngăn khối u hình thành các mạch máu mới để lấy chất dinh dưỡng. Và giúp làm giảm tác dụng phụ của quá trình hóa trị, xạ trị.

Theo thống kê tại Trung Tâm Nghiên cứu ung thư Fred Hutchinson thuộc đại học Washington của Mỹ công bố một cuộc khảo sát cho thấy thì ít nhất 80% bệnh nhân ung thư thừa nhận là có sử dụng một số loại dược phẩm hỗ trợ mà trong đó Fucoidan chiếm đa số.

Nấm lim xanh

Y khoa thế giới ghi nhận một liệu pháp hỗ trợ chữa trị ung thư xuất phát từ Việt Nam đang được nghiên cứu và thử nghiệm đó là sử dụng Nấm lim xanh – một loài nấm đặc hữu mọc trên gốc và thân cây lim xanh thuộc Suối Bùn, Huyện Tiên Phước, Tỉnh Quảng Nam.

Tạp chí Tin tức Y tế xuất bản tại Mỹ số ra tháng 5/2012 cho biết các bác sỹ ở bệnh viện St. John tại Birmingham nước Anh đã thử nghiệm sử dụng nấm lim xanh trong hỗ trợ điều trị ung thư và cho kết quả khả quan.

Xáo tam phân

Ngày 24.09.2012 Sở y tế Khánh Hòa đã gửi công văn số 1885/SYT – NDV và mẫu xáo tam phân khai thác ở Khánh Hòa ra viện dược liệu nhờ xác minh. Đến ngày 14.11.2012, Viện dược liệu trả lời Sở Y tế Khánh Hòa với công văn số 539/VDL-QL KHĐT với nội dung kết quả nghiên cứu cây xáo tam phân. Nội dung công văn đã ghi rõ, sơ bộ ban đầu đã xác định thành phần hóa học, tác dụng sinh học và độc tinh cấp của mẫu cây cây xao tam phân được lấy ở Khánh Hòa. Viện dược liệu kết luận xáo tam phân được lấy ở Khánh Hòa có các thành phần: flavonoid, saponin, alcaoid và chủ yếu là courmarin và triterpenoid.

Các thí nghiệm cho thấy xáo tam phân có tác dụng ức chế tốt viêm gan cấp ở thí nghiệm trên chuột nhắt trắng, có tác dụng độc đối với 5 dòng tế bào ung thư: ung thư gan Hep-G2, ung thư đại tràng HTC116, ung thư vú MDA MB231, ung thư buồng trứng OVCAR-8 và ung thư cổ tử cung Hela (mạnh nhất với ung thư gan Hep-G2 và ung thư cổ tử cung). Với độc tính thấp, xáo tam phân khá an toàn khi sử dụng. Cũng theo công văn, bước đầu đã xác định trong cây xáo tam phân ở Khánh Hòa có các nhóm chất quý hiếm như flavonoid, saponin, alcaoid và courmarin và triterpenoid, đây là những hợp chất rất cần thiết cho quá trình tổng hợp bào chế sản phẩm hỗ trợ điều trị ung thư.

Tam thất bắc

Hoạt chất trong Tam thất bắc giúp hỗ trợ hệ miễn dịch, giảm sự hủy hoại của tế bào ung thư đến các cơ quan bên trong cơ thể. Trong quá trinh xạ trị phải dùng tia điện từ cũng như hóa trị cần truyền rất nhiều loại chất độc hại vào cơ thể thì việc đào thải bớt các dạng chất độc này bằng các loại thuốc tây là không đủ, người bệnh dùng tam thất để hỗ trợ hệ bài tiết cũng như tăng cường sức mạnh cho tế bào lành tính giúp cơ thể trở nên khỏe mạnh hơn, hạn chế tối đa do quá trình điều trị từ hóa chất gây ra.

Qua những kết quả khám lâm sàng và thực tế sử dụng cho thấy người dùng tam thất kết hợp với những phương pháp điều trị ung thư hiện đại mang lại hiệu quả rất tốt.

Trước khi dùng bất kỳ chế phẩm bổ sung hay thảo dược bên ngoài, phải hỏi ý kiến bác sĩ.

Ngoài ra, một số thực phẩm có tác dụng tích cực với chứng bệnh này như rượu vang đỏ, trà xanh hoặc đậu nành. Trong rượu vang đỏ có chứa chất chống oxy hóa resvaratrol cao có khả năng ức chế sự tăng trưởng của tế bào ung thư tuyến tiền liệt, nhưng nam giới chỉ nên uống một hai ly rượu vang mỗi ngày.

Thông thường, bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt sẽ trải qua những trạng thái cảm xúc như sợ hãi, giận dữ, trầm cảm thậm chí buông xuôi. Chính vì vậy, gia đình và bạn bè cần động viên, khích lệ giúp người bệnh giảm lo lắng, căng thẳng, hợp tác điều trị để có kết quả cao nhất.